Focus op balans: meer evenwicht tussen werk-privé (2024)

Vandaag de dag kan het vinden van een evenwichtige balans tussen werk en privé een uitdaging zijn. Dit evenwicht is echter van cruciaal belang, niet alleen voor je professionele groei, maar ook voor het persoonlijk welzijn. Het streven naar deze balans is meer dan het managen van tijd; het gaat om het prioriteren van wat echt belangrijk is in jouw leven.

Dit artikel richt zich op het belang van een gezonde werk-privébalans en verkent manieren om je professionele verantwoordelijkheden in evenwicht te brengen met je persoonlijke verlangens en behoeften. Het is essentieel te begrijpen dat een goede balans tussen werk en privé bijdraagt aan verhoogde productiviteit, mentale helderheid en algehele levensvreugde.

We zullen ook kijken naar hoe loopbaanbegeleiding jou kan helpen bij het vinden en behouden van deze balans. Een loopbaancoach kan waardevolle inzichten en strategieën bieden die je helpen jouw tijd en middelen effectief te beheren, terwijl je trouw blijft aan jouw persoonlijke waarden en doelen.

Verder worden er concrete tips en methoden aangeboden die je kan toepassen om een meer evenwichtige levensstijl te creëren. Deze strategieën zijn ontworpen om jou te helpen een gezonder evenwicht te vinden tussen je professionele verplichtingen en persoonlijke leven.

Het streven naar een evenwichtige werk-privébalans is een continue proces dat aandacht en inzet vereist. Met de juiste hulpmiddelen en begeleiding is het echter mogelijk een weg te vinden die leidt naar zowel professionele voldoening als persoonlijk geluk.

Het belang van balans

De balans tussen werk en privéleven is niet enkel een wenselijke toestand, wel een cruciaal aspect voor de algehele gezondheid, welzijn en professionele tevredenheid.

Hieronder bespreek ik hoe deze balans je levens op verschillende manieren beïnvloedt.

Impact op gezondheid: Een onevenwichtige werk-privébalans kan leiden tot stress en uitputting, wat ernstige gevolgen kan hebben voor je fysieke en mentale gezondheid. Chronische stress is gekoppeld aan een reeks gezondheidsproblemen, waaronder hartziekten, diabetes, en depressie.
Welzijn en levenskwaliteit: Het handhaven van een gezonde balans draagt bij aan je algemeen welzijn. Het stelt je in staat voldoende tijd te besteden aan persoonlijke relaties, hobby’s en ontspanning, wat essentieel is voor een bevredigend leven.
Professionele tevredenheid: Wanneer jouw werk en privéleven in evenwicht zijn, ben je doorgaans meer gemotiveerd en betrokken. Dit kan leiden tot hogere productiviteit, creativiteit en uiteindelijk tot een grotere professionele tevredenheid.
Vermindering van burn-out: Het evenwicht tussen werk en privéleven helpt burn-out te voorkomen. Door voldoende tijd te nemen voor rust en herstel, kan jij jouw energieniveaus behouden en burn-out vermijden.
Betere werkprestaties: Wanner je een goede balans ervaart, ben je vaak effectiever en efficiënter in hun werk. Je hebt de tijd gehad om op te laden, waardoor je met hernieuwde energie en focus aan het werk kunnen.

Het belang van een goede werk-privébalans kan dus niet worden onderschat. Het is een essentiële factor voor een gezond, gelukkig en productief leven. Door bewust te streven naar deze balans, kunnen we onze algemene levenskwaliteit verbeteren en tegelijkertijd onze professionele doelen bereiken.

Uitdagingen bij het vinden van balans

Hoewel het streven naar een evenwichtige werk-privébalans essentieel is, brengt het vaak diverse uitdagingen met zich mee.

Een hoge werkdruk is een van de meest voorkomende struikelblokken. Veel beroepen gaan gepaard met een zware belasting, waarbij lange werkuren en constante prestatiedruk het lastig maken om een grens te trekken tussen werk en privé. Dit kan leiden tot een gevoel van voortdurende vermoeidheid en stress.

Daarnaast heeft de technologische vooruitgang, met name de opkomst van smartphones en andere digitale apparaten, geresulteerd in een cultuur waarin we altijd ‘aan’ staan. Dit continu verbonden zijn met ons werk kan het moeilijk maken om echt los te koppelen, wat vaak resulteert in een vervaging van de grenzen tussen werk en privéleven.

De werkplekcultuur en verwachtingen spelen ook een belangrijke rol. In sommige organisaties wordt van medewerkers verwacht dat ze lange dagen maken en altijd beschikbaar zijn. Dit kan het vinden van een evenwicht tussen werk en privéleven ernstig belemmeren.

Persoonlijke verplichtingen zoals de zorg voor kinderen of oudere familieleden kunnen extra druk opleveren, vooral voor diegenen die de rol van primaire verzorger op zich nemen. Deze verantwoordelijkheden kunnen conflicteren met werkverplichtingen, wat het vinden van een balans bemoeilijkt.

Ook interne factoren zoals schuldgevoel en zelfkritiek kunnen een rol spelen. Zelfkritiek kan leiden tot het gevoel nooit genoeg te doen. Dit gevoel, dat je nooit genoeg doet – zowel thuis als op het werk – kan leiden tot stress en een gevoel van tekortschieten.

Tot slot kan een gebrek aan flexibiliteit op de werkplek het vinden van balans ook bemoeilijken. Werkplekken die weinig ruimte bieden voor flexibele werktijden of thuiswerk kunnen het moeilijk maken werk en persoonlijke verantwoordelijkheden op een gezonde manier te combineren.

Het onderkennen van deze uitdagingen is een belangrijke eerste stap. Door bewust te zijn van deze hindernissen, kan je beginnen met het ontwikkelen van strategieën om ze aan te pakken en te werken naar een meer gebalanceerd leven. Dit is geen makkelijk proces, maar door kleine, doelgerichte stappen te nemen, kan je groeien naar een gezondere en meer vervullende balans tussen je werk en privéleven.

Strategieën voor evenwicht

Het bereiken van een gezonde balans tussen werk en privé vereist vaak een bewuste strategie en praktische aanpak. Hier zijn enkele effectieve tips en technieken die kunnen helpen bij het creëren van een meer evenwichtige levensstijl.

Time-Management: de regel van zes

Goed timemanagement is essentieel. Dit omvat het plannen van de dag, het stellen van realistische doelen en het efficiënt indelen van je tijd. Gebruik tools zoals agenda’s en to-do lijsten om uw taken te organiseren.

Een interessante methode die in dit kader vaak wordt aangehaald, is de regel om niet meer dan zes taken per dag te plannen. Dit idee is gebaseerd op het principe dat door je dagelijkse taken te beperken tot een realistisch aantal, je meer gefocust en productief kunt zijn.

Het plannen van zes taken per dag helpt bij het stellen van duidelijke en haalbare doelen. Door je te concentreren op een beperkt aantal taken, wordt het gemakkelijker om prioriteiten te stellen en je tijd effectief te beheren. Deze benadering helpt ook om overweldiging te voorkomen, wat vaak gebeurt als je te veel taken probeert in te plannen.

Het gebruik van agenda’s en to-do lijsten is een nuttige manier om deze methode te implementeren. Door je zes belangrijkste taken voor de dag op te schrijven, krijg je een duidelijk overzicht van wat je wilt bereiken. Dit zorgt voor een gerichte benadering van je werk en vermindert de kans dat je afgeleid wordt door minder belangrijke taken.

Deze methode is niet alleen nuttig voor werk gerelateerde taken, maar kan ook worden toegepast op persoonlijke activiteiten. Door ook tijd te reserveren voor persoonlijke verplichtingen of ontspanning, ondersteun je een gebalanceerde levensstijl.

Door je te richten op zes kernactiviteiten per dag, kun je een evenwichtiger en voldoening gevend leven leiden, waarbij je tijd hebt voor zowel je professionele als persoonlijke doelen. Dit helpt bij het creëren van een gevoel van controle en voldoening, wat essentieel is voor het behouden van motivatie en welzijn.

Grenzen stellen

Het stellen van duidelijke grenzen tussen werk en privé is een belangrijke stap in het creëren van een gezonde balans. Naast maatregelen zoals het niet reageren op werk gerelateerde e-mails buiten werktijd of het uitzetten van je telefoon tijdens familietijd, is er een praktische oefening die je kan helpen bij het stellen van grenzen: de ‘grammofoonplaattechniek’.

De grammofoonplaattechniek is een methode om ‘nee’ te zeggen op een assertieve en respectvolle manier. Het idee is dat je, net als een grammofoonplaat die blijft hangen, consequent dezelfde boodschap herhaalt zonder je te laten meeslepen in discussies of verklaringen.

Stel je voor dat een collega of leidinggevende je vraagt om extra werk op je te nemen terwijl je al overbelast bent. In plaats van toe te geven of je te verdedigen, herhaal je simpelweg je standpunt: “Ik begrijp dat dit project belangrijk is, maar ik kan momenteel geen extra taken opnemen vanwege mijn huidige workload.” Als men blijft aandringen, herhaal je dezelfde boodschap in dezelfde, of enigszins aangepaste, bewoordingen. Dit helpt duidelijke grenzen te stellen zonder in conflict te komen.

Deze techniek kan zowel in professionele als persoonlijke situaties worden toegepast. Het is een krachtige manier om jezelf te beschermen tegen overbelasting en om ervoor te zorgen dat je prioriteiten en behoeften gerespecteerd worden. Door consequent en kalm je grenzen aan te geven, leer je anderen hoe ze met jou en je tijd om moeten gaan. Dit draagt bij aan een gezondere werk-privébalans en een groter gevoel van controle over je leven.

Door deze strategieën toe te passen, kan je werken aan het creëren van een gezondere en meer evenwichtige levensstijl. Het gaat om het vinden van een ritme dat werkt voor jou, waarbij je zowel je professionele als persoonlijke verplichtingen eer aandoet.

Het belang van zelfzorg

Zelfzorg speelt een fundamentele rol in het handhaven van een gezonde balans tussen werk en privé. Het is een essentieel onderdeel van jouw welzijn dat vaak over het hoofd wordt gezien in de drukte van het dagelijks leven. Hieronder lichten we toe hoe zelfzorg bijdraagt aan een betere werk-privébalans:

Vermindering van stress: Regelmatige zelfzorg helpt bij het verminderen van stress en het voorkomen van burn-out. Activiteiten zoals meditatie, yoga, of simpelweg tijd doorbrengen in de natuur kunnen helpen de geest te kalmeren en het lichaam te ontspannen.
Verbetering van fysieke gezondheid: Zelfzorg omvat ook fysieke activiteiten zoals regelmatige lichaamsbeweging, een gezond dieet en voldoende slaap. Deze gewoonten hebben een directe impact op je fysieke gezondheid en energieniveaus, wat essentieel is voor zowel werkprestaties als persoonlijke activiteiten.
Mentale en emotionele welzijn: Zelfzorg draagt bij aan het mentale en emotionele welzijn. Het nemen van tijd voor activiteiten die je plezier en ontspanning bieden, kan je gemoedstoestand verbeteren en het algehele geluksgevoel verhogen.
Verhoogde productiviteit: Wanneer je goed voor jezelf zorgt, ben je waarschijnlijk productiever en efficiënter in jouw werk. Je kan je beter concentreren en bent beter uitgerust om met werk gerelateerde uitdagingen om te gaan.
Betere relaties: Zelfzorg stelt je in staat om beter voor anderen te zorgen. Door jezelf op te laden, kan je meer aanwezig en betrokken zijn in relaties met familie, vrienden en collega’s.
Prioriteiten stellen: Zelfzorg helpt je om jouw prioriteiten duidelijk te krijgen. Het biedt een kans om na te denken over wat echt belangrijk is in jouw leven en om je tijd en energie dienovereenkomstig te verdelen.

Het belang van zelfzorg kan niet genoeg worden benadrukt in het streven naar een evenwichtige levensstijl. Het is geen luxe, maar een noodzaak voor iedereen die een gezonde werk-privébalans wil bereiken en behouden.

Rol van loopbaanbegeleiding

Loopbaanbegeleiding kan een waardevolle hulpbron zijn bij het navigeren door de uitdagingen van het vinden van een balans tussen werk en privé. Hier is hoe een loopbaancoach jou kan ondersteunen bij het bereiken van een duurzaam evenwicht.

Persoonlijke analyse: Een loopbaancoach kan helpen bij het analyseren van je huidige werk- en levenssituatie. Door jouw werkschema, verantwoordelijkheden en persoonlijke verplichtingen in kaart te brengen, kan een coach inzicht geven in waar en hoe jij jouw balans kan verbeteren.
Prioriteiten stellen: Samen met jouw coach kan je leren om prioriteiten te heroverwegen en te herdefiniëren, zowel op professioneel als persoonlijk vlak. Dit kan essentieel zijn bij het maken van keuzes die jouw balans bevorderen.
Strategieën ontwikkelen: Een loopbaancoach kan helpen strategieën te ontwikkelen om je tijd en energie beter te beheren. Dit kan het stellen van grenzen op het werk, het verbeteren van timemanagement vaardigheden, of het leren delegeren omvatten.
Ondersteuning bij verandering: Als veranderingen in je carrière nodig zijn om een betere balans te bereiken, kan een coach je begeleiden bij het proces van het zoeken naar een nieuwe baan, het onderhandelen over flexibelere werkomstandigheden, of zelfs een carrière switch.
Emotionele ondersteuning: Het vinden van een werk-privébalans kan emotioneel uitdagend zijn. Een coach biedt een ondersteunende omgeving om jouw zorgen te uiten en te werken aan emotionele obstakels die jouw balans kunnen belemmeren.
Actieplannen creëren: Een loopbaancoach kan je helpen bij het creëren van concrete actieplannen om een gewenste balans te bereiken. Dit kan doelen op korte en lange termijn omvatten, evenals stappen om deze doelen te bereiken.
Grenzen leren stellen: Binnen loopbaanbegeleiding kan je leren om je grenzen te herkennen en beter te bewaken zodat jij je tijd nog efficiënter kan inzetten.

Het vinden van een gezonde balans tussen werk en privé kan een uitdagende, maar uiterst lonende reis zijn. Door samen te werken met een loopbaancoach, kan je waardevolle inzichten en ondersteuning krijgen bij het vinden van een balans die zowel je professionele ambities als jouw persoonlijk leven ondersteunt. Naast het verkrijgen van inzichten, kan het een loopbaancoach helpen bij het ontwikkelen van strategieën of biedt deze een luisterend oor in uitdagende omstandigheden. Wat jij ook nodig hebt, loopbaanbegeleiding kan het verschil maken tussen voortdurende stress en een vervuld, evenwichtig leven.

Jouw leven in evenwicht

Zoals we hierboven zagen, is het vinden van een gezonde balans tussen je professionele en persoonlijke leven niet alleen wenselijk, maar essentieel voor een werkelijk vervuld leven. Deze balans is de sleutel tot niet alleen professioneel succes, maar ook tot persoonlijk geluk en welzijn.

Of het nu gaat om het aanpassen van jouw werkschema, het verkennen van nieuwe manieren van werken, of het zoeken van professionele begeleiding, elke actie die je neemt, is een stap in de richting van een gezonder en meer bevredigend leven.

Onthoud dat balans geen eindbestemming is, maar een voortdurende reis. Het vereist aanpassing, flexibiliteit en soms moedige beslissingen. Maar het resultaat – een leven waarin je ruimte vindt voor zowel je professionele ambities als jouw persoonlijke passies – is de moeite meer dan waard.

Neem vandaag nog de stap naar een evenwichtiger leven. Je toekomstige zelf zal je dankbaar zijn voor de keuze om een leven te leiden dat zowel professioneel als persoonlijk vervullend is.

Wil je graag samen op weg?

Ben je op zoek naar iemand die jou, of je kind, in zijn groeiproces kan ondersteunen? Neem dan eens een kijkje op de website van de praktijk en ontdek wat Yoeka voor jou kan betekenen. Of plan je afspraak voor een gesprek.

Yoeka biedt oplossingsgerichte therapie voor kinderen (vanaf 7 jaar), jongeren en volwassenen bij angst- en stress gerelateerde klachten. En loopbaanbegeleiding met loopbaancheques erkend door VDAB.

Plan een afspraak

Vragen?

Heb je nog vragen, neem dan gerust contact op via onderstaand formulier. Of stel ze aan Charlotte de mot onze chatbot.

Maak werk van een overspannen gevoel (2023)

Overspannen of surmenage is een term die vaak gebruikt wordt om te verwijzen naar een overmatige mentale belasting of stress. Het kan zich uiten in emotionele, fysieke en gedragsmatige symptomen, en kan leiden tot een afname van de kwaliteit van leven en prestaties.

Wat zijn symptomen van overspannenheid?

De symptomen van overspannen zijn kunnen variëren van persoon tot persoon, maar kunnen onder andere bestaan uit:

Emotionele symptomen zoals angst, depressie, prikkelbaarheid, vermoeidheid, slecht slapen, verlies van interesse in activiteiten
Fysieke symptomen zoals hoofdpijn, rugpijn, spierpijn, vermoeidheid, hartkloppingen, maagproblemen
Gedragsmatige symptomen zoals concentratieproblemen, geheugenproblemen, problemen met beslissingen nemen, slechtere prestaties op werk of school
Cognitieve symptomen zoals gebrek aan concentratie, geheugenproblemen, verminderde productiviteit

Je kan overspannen raken door een combinatie van factoren, zoals een te hoge werkdruk, een gebrek aan controle over de werkomgeving, onvoldoende steun van collega’s of leidinggevenden, en persoonlijke problemen zoals relatieproblemen of financiële problemen.

Sommige mensen kunnen ook een gevoel van hopeloosheid, een gebrek aan energie, een gevoel van uitputting of een gevoel van afstand nemen van anderen ervaren.

Het is belangrijk te weten dat deze symptomen vaak geleidelijk aan ontstaan en dat ze zich kunnen ontwikkelen over een langere tijdsperiode. Het is daarom nuttig om aandacht te besteden aan een gevoel van overbelasting, ook als het nog niet leidt tot duidelijk herkenbare symptomen.

Wat is het verschil tussen overspannen zijn en een burn-out?

Overspannen en burn-out zijn beide termen die gebruikt worden om te verwijzen naar een overmatige mentale belasting of stress, maar er zijn enkele belangrijke verschillen tussen de twee.

Overspannen wordt vaak beschouwd als een voorstadium van burn-out. Het duidt op een toestand van overbelasting, waarbij een persoon zich emotioneel, fysiek en gedragsmatig uitgeput voelt, maar nog steeds in staat is te functioneren en taken uit te voeren. Surmenage kan leiden tot burn-out als het niet wordt aangepakt.

Burn-out, aan de andere kant, wordt beschouwd als een meer ernstige vorm van mentale belasting of stress. Het duidt op een toestand van uitputting, waarbij een persoon zich emotioneel, fysiek en gedragsmatig uitgeput voelt en waarbij de prestaties en functioneren sterk afnemen. Burn-out kan leiden tot een afname van de kwaliteit van leven en kan een aantal gevolgen hebben zoals ziekteverzuim, werkloosheid en zelfs een depressie.

Burn-out kan ontstaan als gevolg van surmenage, dus het is belangrijk om de symptomen tijdig te erkennen actie te ondernemen voordat het escaleert naar een burn-out.

Wat gebeurt er in je lichaam als je overspannen bent?

Wanneer je overspannen bent, kan er een verhoogde activatie plaatsvinden van het stresssysteem in het lichaam. Dit gebeurt onder andere door een toename van het stresshormoon cortisol. Dit kan leiden tot veranderingen in de hersenen, zoals een verminderde werking van de prefrontale cortex. Deze is verantwoordelijk voor cognitieve functies zoals aandacht, planning en het nemen van beslissingen.

De verhoogde activatie van het stresssysteem kan ook leiden tot verstoringen in de regulatie van emoties. Wat op zijn beurt weer symptomen zoals angst, depressie, prikkelbaarheid en verlies van interesse in activiteiten in de hand kan werken.

Surmenage kan ook leiden tot veranderingen in de structuur en werking van de hippocampus, een gebied in de hersenen dat verantwoordelijk is voor geheugen en leerprocessen. Dit kan leiden tot concentratieproblemen, geheugenproblemen, en problemen met beslissingen nemen.

In het algemeen, kan surmenage leiden tot veranderingen in de hersenen die kunnen zorgen voor een afname van cognitieve en emotionele functioneren.

Wat is de oplossingsgerichte kijk op overspannen zijn?

De oplossingsgerichte kijk op overspannenheid richt zich op het identificeren van de specifieke problemen en uitdagingen die bijdragen aan de overbelasting, en het ontwikkelen van concrete en haalbare oplossingen om deze aan te pakken. Het gaat erom de verantwoordelijkheid te nemen voor veranderingen in gedrag en perspectieven, en het versterken van de eigen vaardigheden en hulpbronnen om de situatie te verbeteren.

Een oplossingsgerichte benadering kan onder andere bestaan uit de volgende stappen:

Het identificeren van specifieke problemen en uitdagingen: Hierbij wordt gekeken naar de specifieke factoren die bijdragen aan de overbelasting, zoals een te hoge werkdruk, een gebrek aan controle over de werkomgeving, onvoldoende steun van collega’s of leidinggevenden, of persoonlijke problemen zoals relatieproblemen of financiële problemen.
Het ontwikkelen van concrete en haalbare oplossingen: Hierbij wordt gekeken naar manieren om de specifieke problemen en uitdagingen aan te pakken, zoals het aanvragen van extra hulp of ondersteuning, het herstructureren van taken, of het aanpassen van de werkomgeving.
Het versterken van de eigen vaardigheden en hulpbronnen: Hierbij wordt gekeken naar manieren om de eigen vaardigheden en hulpbronnen te versterken, zoals het leren van stressmanagementtechnieken, het ontwikkelen van een gezonde levensstijl.

Het doel van een oplossingsgerichte benadering is om de verantwoordelijkheid voor verandering te nemen en de eigen vaardigheden en hulpbronnen te versterken om de situatie te verbeteren, in plaats van alleen te wachten op verandering van buitenaf of te hopen op symptoombestrijding.

Wat kan je doen als je overspannen bent?

Er zijn verschillende dingen die je kunt doen afhankelijk van de specifieke symptomen en oorzaken. Hier zijn enkele algemene aanbevelingen:

Identificeer de oorzaken: Probeer te begrijpen wat de specifieke factoren zijn die bijdragen aan je overbelasting. Dit kan helpen bij het identificeren van haalbare oplossingen.
Maak aanpassingen in je werkomgeving: Probeer te regelen dat je meer controle krijgt over je werkomgeving of taken, of vraag om extra hulp of ondersteuning.
Leer hoe je stress kunt beheersen: Oefen stressmanagementtechnieken zoals ademhalingsoefeningen, meditatie, of yoga.
Maak tijd voor ontspanning: Zorg dat je voldoende tijd hebt voor ontspanning en plezier, zoals sporten, hobby’s, of sociale activiteiten.
Slaap genoeg: Zorg dat je voldoende slaapt. Probeer een vast slaapschema aan te houden en zorg voor een rustige slaapomgeving.
Eet gezond: Probeer een gezonde en evenwichtige voeding te eten en vermijd te veel cafeïne, alcohol of suiker.
Overweeg professionele hulp: Als de symptomen aanhouden of als je je zorgen maakt dat je niet in staat bent om de situatie aan te pakken, overweeg dan professionele hulp te zoeken.

Het is belangrijk om te weten dat herstel tijd kan kosten en dat het een proces kan zijn van vallen en opstaan. Het is nodig om jezelf de tijd te geven om te herstellen en om jezelf niet te hard te veroordelen als het herstel traag gaat.

Hoe kan loopbaanbegeleiding helpen?

Loopbaanbegeleiding kan helpen om te leren hoe om te gaan met overspanningssymptomen en te werken aan een gezonde werk-privébalans. Dit kan onder meer bestaan uit het opstellen van een persoonlijk actieplan, het geven van tips over hoe te ontspannen en hoe prioriteiten te stellen. Daarnaast is het mogelijk ondersteuning te bieden bij het zoeken naar een andere baan of het aanpassen van de huidige baan.

Wil je graag samen op weg?

Yoeka biedt oplossingsgerichte therapie voor kinderen (vanaf 7 jaar), jongeren en volwassenen bij angst- en stress gerelateerde klachten. En loopbaanbegeleiding met loopbaancheques erkend door VDAB.

Plan een afspraak

Vragen?

Heb je nog vragen, neem dan gerust contact op via onderstaand formulier. Of stel ze aan Charlotte de mot onze chatbot.

Hoe stress aanpakken via therapie (2023)

Stress is een emotionele en fysieke reactie op een uitdaging of een bedreiging. Het is een normaal en natuurlijk deel van het leven, maar te veel stress kan leiden tot gezondheidsproblemen.

Hoe weet je dat je stress hebt?

Er zijn verschillende symptomen van stress, zoals angst, vermoeidheid, prikkelbaarheid, slapeloosheid, hoofdpijn en een verminderde weerstand. Als u een of meer van deze symptomen ervaart, is het mogelijk dat u stress heeft. Stress kan ook leiden tot fysieke klachten, zoals maag- en darmproblemen, hartkloppingen en hoge bloeddruk.

Een aantal symptomen voor jou op een rijtje gezet

Gevoelens van angst, onzekerheid of paniek
Vermoeidheid en prikkelbaarheid
Slapeloosheid
Concentratieproblemen
Maag- en darmproblemen
Hartkloppingen of hoge bloeddruk
Gewichtsverlies of -toename
Lichamelijke klachten zoals hoofdpijn, rugpijn, nek- of schouderpijn, duizeligheid, misselijkheid, vermoeidheid…
…

Wat is het verband tussen stress en piekeren?

Er is een duidelijk verband tussen stress en piekeren. Stress kan leiden tot piekeren, en piekeren kan op zijn beurt weer leiden tot meer stress.

Wanneer we gestrest zijn, zijn we geneigd ons zorgen te maken over toekomstige gebeurtenissen of problemen die we momenteel ervaren. Dit kan leiden tot een vicieuze cirkel van piekeren, waarbij we steeds maar blijven denken aan dezelfde problemen, zonder dat we er een oplossing voor vinden. Dit kan leiden tot een verhoogde hoeveelheid stresshormonen, waardoor we ons nog meer gestrest voelen.

Aan de andere kant, kan piekeren ook leiden tot stress. Wanneer we veel piekeren, kunnen we ons bezig houden met negatieve gedachten en scenario’s die ons bang of onzeker maken. Dit kan leiden tot een verhoogde hoeveelheid stresshormonen, en kan leiden tot fysieke en emotionele symptomen van stress.

Het is daarom belangrijk om te leren hoe je met piekeren omgaat en hoe je het kunt beheersen.

Wat is de link tussen stress en burn-out

Stress kan leiden tot burn-out als het niet op tijd wordt herkend en behandeld. Burn-out wordt gekenmerkt door uitputting, afstandelijkheid en een gebrek aan persoonlijke effectiviteit. Als u zich herkent in deze symptomen, is het belangrijk om professioneel advies in te winnen.

Zoals je kan zien, heeft stress een grote invloed op je lichaam, werk en dagdagelijkse leven. En kan het grote gevolgen hebben indien het niet tijdig wordt aangepakt. Van daaruit is het belangrijk om stress tijdig te herkennen en jezelf tot rust te brengen.

Hoe krijg je stress?

Stress kan ontstaan door een aantal verschillende factoren, zoals:

Werk gerelateerde stress: dit kan bijvoorbeeld ontstaan door een te hoge werkdruk, een slechte werk-privébalans of conflicten op het werk.
Persoonlijke problemen: dit kan bijvoorbeeld gaan over relatieproblemen, financiële problemen of gezondheidsproblemen.
Levensveranderende gebeurtenissen: dit kan gaan over verlies van een dierbare, een echtscheiding of een verhuizing.
Natuurlijke reactie op bedreiging: ons lichaam produceert stresshormonen als reactie op een bedreiging, zoals een ongeval of een aanval.
Perfectionisme: wanneer mensen zichzelf onrealistische doelen stellen en zich constant bezig houden met het verbeteren van zichzelf kan dit leiden tot stress.

Het is belangrijk om te onthouden dat iedereen anders reageert op stress. Wat voor de een stress veroorzaakt, hoeft voor de ander niet stressvol te zijn. Het is daarom nuttig om te leren hoe je er mee kan omgaan en hoe je het kunt beheersen.

Tips om met stress om te gaan

Er zijn verschillende manieren om stress te verminderen. Hieronder volgen enkele tips:

Zorg voor voldoende slaap. Probeer elke nacht minstens acht uur te slapen.
Houd een gezonde levensstijl. Eet gezond, drink voldoende water en beweeg regelmatig.
Probeer problemen op te lossen in plaats van ze te vermijden.
Beweeg regelmatig: regelmatig bewegen kan helpen om spanningen af te bouwen en energie te verhogen.
Maak tijd voor jezelf: neem de tijd om te ontspannen en doe dingen die je leuk vindt.
Probeer te relativeren: probeer om problemen in perspectief te plaatsen en focus je op wat wel goed gaat in plaats van wat er misgaat.
Praat erover: praten over je problemen met iemand die je vertrouwt, kan helpen om ze beter te begrijpen en te verwerken.
Probeer mindfulness technieken: zoals meditatie of yoga kan helpen om de focus te verleggen van de stressvolle gedachten naar het hier en nu.
Zoek professionele hulp: als je het gevoel hebt dat je het niet aankunt, overweeg dan om professionele hulp te zoeken. Een therapeut kan je helpen om de oorzaken van je stress te identificeren en effectieve coping-strategieën aan te leren.

Het is belangrijk te onthouden dat stress een normaal onderdeel van het leven is en dat iedereen ermee te maken krijgt. Het gaat erom hoe je ermee omgaat. Door deze tips toe te passen, kun je stress effectiever beheersen en je gezondheid beschermen. Als jij je zorgen maakt over je stressniveau, raadpleeg dan een therapeut voor professioneel advies.

Op welke manier wordt er binnen het oplossingsgericht naar stress gekeken?

Stress wordt verklaard als een reactie op een situatie die als bedreigend wordt ervaren door een persoon. Dit kan leiden tot een verhoogde hoeveelheid stresshormonen en fysieke en emotionele symptomen. In plaats van te concentreren op de oorzaken van stress, richt het oplossingsgerichte werken zich op hoe de huidige situatie verbeterd kan worden.

Dit betekent dat er wordt gekeken naar de huidige vaardigheden en middelen van de persoon en hoe deze gebruikt kunnen worden om stress te verminderen. Hierbij wordt er gebruik gemaakt van specifieke oplossingsgerichte technieken, vragen en werkvormen.

Er wordt vanuit gegaan dat iedereen de eigen expert is van zijn of haar leven, en dat de therapeut er is om te helpen bij het ontdekken van eigen oplossingen en vaardigheden. Hierdoor kan de persoon zelf de regie nemen over zijn of haar eigen leven en stress verminderen. We richten ons op het versterken van de persoonlijke vaardigheden en het helpen bij het vinden van eigen oplossingen.

Kortom, binnen het oplossingsgericht werken wordt er op een positieve manier naar stress gekeken en wordt er gewerkt met open vragen en specifieke technieken om de persoon te helpen eigen handvatten te vinden voor het verminderen van stress.

Wil je graag samen op weg?

Yoeka biedt oplossingsgerichte therapie voor kinderen (vanaf 7 jaar), jongeren en volwassenen bij angst- en stress gerelateerde klachten. En loopbaanbegeleiding met loopbaancheques erkend door VDAB.

Plan een afspraak

Vragen?

Heb je nog vragen, neem dan gerust contact op via onderstaand formulier. Of stel ze aan Charlotte de mot onze chatbot.

Examenstress: hoe ga je er mee om? (2021)

Het is normaal dat de periode van de examens spannend is en je examenstress ervaart. Wanneer deze stress echter je prestaties in de weg gaat staan, wordt het een probleem en is het handig om hulp te zoeken om met deze stress om te gaan.

Wat is examenstress?

In zijn gezonde functie is examenstress een positief gegeven.

Zoals hierboven gesteld is het normaal dat je een lichte mate van spanning of stress ervaart wanneer je een examen dient te maken. Deze extra energie houd je scherp en alert en zorgt ervoor dat je beter kunt presteren.

Wanneer de stress echter te groot wordt zodat ze je prestaties in de weg gaat staan, is het belangrijk hier wat mee te doen.

Signalen examenstress

De kenmerken van heel erge examenstress zijn divers en niet iedereen zal alle kenmerken herkennen. Graag zet ik hieronder een aantal zaken voor je op een rijtje:

Qua lichamelijke klachten zien we vaak volgende zaken terug komen:

Buikpijn, misselijkheid, duizelig zijn (flauwvallen) of overgeven
Migraine
Vermoeidheid
Hoofdpijn
Slecht slapen door piekeren of het steeds willen herhalen van de leerstof
Verhoogde hartslag
Zweten
Pijnlijke nek of schouders
Trillende handen
Wazig zicht (slecht kunnen lezen van de vragen)
Verhoogde en/of versnelde ademhaling, hyperventilatie
…

Op emotioneel vlak kunnen we vaak volgende zaken waarnemen:

Kortaf, korter lontje, minder kunnen verdragen dan normaal
Emotioneler bv huilbuien of snel wisselende emoties
Angstig gevoel met negatieve zelfspraak (het gaat toch niet lukken, ik kan het niet…)
Angst om controle te verliezen
Gevoel van waardeloosheid en laag zelfvertrouwen
Paniekgevoelens en paniekaanvallen
…

Op cognitief of verstandelijk niveau merken we vaak volgende zaken op:

Concentratieproblemen
Zaken vergeten, het gevoel hebben niet meer aan de kennis te kunnen
Black out
Negatieve gedachten: ik ga het toch niet kunnen, het wordt vast niets, het is veel te moeilijk voor mij, ik ben niet slim genoeg hiervoor, ik moet doorgaan en mag niet ontspannen, …
…

Wat gedrag betreft treden vaak volgende kenmerken op de voorgrond:

Overactief, hyper gedrag (rondlopen als een kip zonder kop)
Verandering in eetpatroon: meer eten of juist minder eten. Meer trek in suikers (ongezond eten)
Minder energie
Moeite om te ontspannen of zichzelf geen ontspanning gunnen
Verandering in slaappatroon (later slapen en/of heel vroeg opstaan)
…

Oorzaak examenstress

Examenstress kan verschillende oorzaken hebben. Vaak is het gelinkt aan faalangst of perfectionisme.

Veel zit in je gedachten over hoe jij denkt over presteren. Anderzijds is dit mede afhankelijk van hoe anderen (de omgeving) denkt over presteren en welke spreekwoordelijke lat er ligt om te slagen.

Daarnaast is de mate waarin jij examenstress ervaart ook gerelateerd aan de manier waarop je naar jezelf kijkt. Wanneer je voldoende zelfvertrouwen hebt, zal de stress minder snel doorschieten dan wanneer je vaak twijfelt over jezelf.

Medicatie bij examenstress?

Net zoals bij alle angst of stress klachten, kunnen medicijnen een ondersteunend effect hebben. Ze geneest echter niets en wanneer je zelf je stress niet in handen neemt, zal jij hier je hele verdere leven last van blijven hebben.

Natuurlijk is het nemen van een pilletje sneller en makkelijker dan effectief met je probleem aan de slag gaan. Langs de andere kant biedt het werken aan je stress wel een langdurige oplossing waar je op veel gebieden in je leven van kan profiteren. Want wat op één gebied werkt om je stress te controleren werkt vast ook wel op andere gebieden.

Het werken naar gezonde examenstress is een stapsgewijs proces waar je aan de slag dient te gaan met je gedrag en je denken. Daarnaast speelt de omgeving eveneens een rol in dit proces. Wanneer de lichamelijke reacties te sterk optreden, is het mogelijk om hier via IEMT verandering in te brengen, zodat deze gevoelens niet meer in dezelfde intensiteit zullen optreden.

Deze verminderde lichamelijke activiteit kan je helpen om makkelijker met je gedachten en andere aan de slag te gaan.

Hoe omgaan met examenstress

Zoals hierboven gesteld is het omgaan met examenstress en stapsgewijs proces waarbij er dient gekeken te worden waar jij nu het meeste hinder van ondervindt. Van daaruit kan er stap voor stap gewerkt worden naar meer rust en vertrouwen.

In onderstaande video vertel ik nog meer over wat examenstress juist is en geef ik alvast een tip om er mee om te gaan.

Wil je graag samen op weg om je examenstress te verminderen?

Yoeka biedt oplossingsgerichte therapie voor kinderen (vanaf 7 jaar), jongeren en volwassenen bij angst- en stress gerelateerde klachten. En loopbaanbegeleiding met loopbaancheques erkend door VDAB.

Plan een afspraak

Vragen?

Heb je nog vragen, neem dan gerust contact op via onderstaand formulier. Of stel ze aan Charlotte de mot onze chatbot.

Een introductie over het wat en hoe van stress(2020)

Stress is een chemische reactie die optreedt in het lichaam met als doel ons te helpen bij het overwinnen van moeilijkheden.

Wanneer we voor een bepaalde uitdaging staan, wordt het lichaam in staat van paraatheid gebracht. Dit wil zeggen dat het wordt klaar gemaakt om optimaal te kunnen presteren. Door het in werking treden van het stressmechanisme worden we alerter, sneller, verbetert het leervermogen en geheugen en kunnen we efficiënter werken.

In oorsprong is dit dus een erg gezond mechanisme waartegen we ons vooral niet hoeven te verzetten. Integendeel we hebben juist een bepaalde mate van deze energie nodig om ons te kunnen motiveren en het beste uit onszelf te halen. Van daaruit kunnen we successen boeken in uiteenlopende situaties. Denk bv aan een examen, sollicitatie of een sportprestatie….

Wanneer stress je helpt groeien en presteren en je leven niet overheerst, spreken we van gezonde stress. Een stressvrij leven is van hieruit onmogelijk en ongezond om na te streven. Er is wel een verschil tussen af en toe gezonde stress ervaren en langdurig onder stress staan of zoveel van dit gevoel ervaren dat het een negatieve impact heeft op je leven.

Wanneer is stress ongezond?

In tegenstelling tot gezonde stress, houdt ongezonde stress je groeiproces tegen. De spanning stapelt zich op en je gaat juist minder presteren, kunt moeilijker nieuwe dingen leren of onthouden en in sommige gevallen ga je zelfs blokkeren.

In dit geval zendt het lichaam een waarschuwing uit en vraagt je even stil te staan en te kijken naar de omstandigheden. Wanneer je deze signalen lang blijft negeren, kan dit leiden tot een burn out of depressie.

Welke vorm je ook ervaart, het is belangrijk dat je leert stress te koesteren. Door het produceren van stress, wil het lichaam je helpen jouw levensdoelen te verwezenlijken door je in de hiervoor gewenste richting te sturen. Iedereen heeft immers doelen in zijn leven die men wilt nastreven. Wanneer deze doelen onder druk komen, treedt het stressmechanisme in werking.

Hoe ontstaat stress?

Ons stressmechanisme hebben we overgeërfd van onze vroege voorouders. Dit mechanisme hielp mensen in de prehistorie om te overleven. Wanneer zij oog in oog stonden met een gevaarlijk dier, was het nodig dat ze snel en krachtig konden reageren en zo zichzelf in veiligheid konden brengen. Hiervoor trad het stresssysteem in werking en bereidde hen voor om te vechten, vluchten of te bevriezen. Een juiste handeling op het juiste moment, maakte het verschil tussen leven en dood, eten of geen eten.

In onze moderne maatschappij heeft stress zijn nuttige functie als overlevingsmechanisme enigszins verloren. We komen zeer zelden in situaties terecht waarin we in levensbedreigend gevaar zijn. Vanuit de overerving blijft ons stressmechanisme wel werken en wordt het vooral uitgelokt door mentale factoren zonder ernstige en directe fysieke bedreiging.

We ervaren dit gevoel wanneer we bv in de file staan, onze verwachtingen niet worden ingelost, wanneer we ons zorgen maken over omstandigheden, over het willen inlossen van de verwachtingen van anderen, ….

Aanvankelijk heeft stress meestal betrekking op één levensdomein of functie zoals:

Binnen een bepaalde context bv je werk, op school, je hobbyvereniging enz.
In onderlinge relaties bv met je partner, je ouders, je collega’s, vrienden, enz.
Bij de overgang van de ene situatie naar een andere bv bij een verhuis, nieuwe school, renovatie, geboorte, huwelijk, afscheid nemen, enz.

Wanneer je het stressniveau niet tijdig naar een gezond niveau kunt brengen, kan dit – vanwege zijn uitdijend karakter – gaan doorwerken op andere levensdomeinen .

Wanneer wordt stress chronisch?

Als je de stresssignalen van het lichaam voor lange tijd negeert, raakt het lichaam ontregelt. Het blijft adrenaline aanmaken waardoor dit gehalte veel te hoog wordt en je niet meer goed tot rust kunt komen. Dit komt omdat je steeds in een staat van alertheid bent. Ook de hoeveelheid cortisol in het bloed verhoogt. Dit hormoon wordt aangemaakt door de bijnieren en zorgt ervoor dat je een prestatie langer vol kunt houden. Wanneer het langdurig wordt aangemaakt raken de bijnieren uitgeput met vermoeidheid en andere klachten tot gevolg.

Wanneer je chronisch stress ervaart, blijft je orthosympatisch zenuwstelsel actief. Dit zorgt ervoor dat je verschillende lichamelijke symptomen gaat opmerken. Daarnaast gaan de hersenen zich meer focussen op het vermijden van gevaar. Hiervoor gaan ze een stuk van de denkende hersenen (de prefrontale cortex) gebruiken. Doordat je meer attent bent op het detecteren van mogelijk gevaarlijke situaties, ga je ook meer gevoelens van angst ervaren.

Naast gevoelens van stress kan jij je angstig, overspannen, vermoeid, opgejaagd, onrustig, ongedurig, geïrriteerd enz. voelen. Ook kunnen depressieve gevoelens ontstaan omdat je positieve en leuke situaties minder snel opmerkt. Omdat de denkende hersenen minder goed werken is het moeilijker emoties onder controle te houden.

Zo kan het zijn dat je vlugger agressief gaat reageren, huilbuien krijgt, sneller dingen zegt zonder na te denken en waar je later spijt van hebt… Ook ga je meer dingen vergeten, ben je minder in staat problemen op te lossen, kan je minder goed plannen, …

Je reageert dus vanuit het oeroude vecht (woede, ergernis, frustratie, nervositeit,..-) vlucht (piekeren, vermijden van situaties, uitstelgedrag…) of freeze (black out, niet meer kunnen handelen, …) mechanisme.

Hierdoor ontstaat er vaak nog meer stress en kom je als het ware in een vicieuze cirkel terecht. Na een tijdje heb je het gevoel jezelf niet meer te zijn.

Gevolgen en symptomen van stress

Chronische en ongezonde stress heeft verschillende negatieve gevolgen voor het lichaam en ons leven.

Doordat het stresszenuwstelsel of orthosympatisch zenuwstelsel actief blijft, gaan we allerlei lichamelijke klachten ervaren. Daarnaast werkt het ook door op ons algemeen welbevinden en onze denkende en lerende vaardigheden.

Dit komt omdat het de denkende hersenen mee alert maakt als terreinverkenner voor mogelijk gevaar. Hoe langer je deze signalen negeert, hoe erger ze zullen worden, hoe meer ze gaan uitbreiden en hoe meer ze zullen gaan doorwerken op verschillende domeinen in je leven.

We ervaren stresssymptomen op drie niveaus:

Lichamelijke symptomen (lichaam)

Vermoeidheid: Wanneer je last hebt van langdurige stress, ben je vaker en langer vermoeid. Dit komt omdat het lichaam en geest voortdurend worden uitput en je hierdoor veel rust nodig hebt.
Zwakker immuunsysteem: Omdat het lichaam erg veel energie nodig heeft voor het in stand houden van dit systeem, gaat er minder energie naar het onderhouden van het immuunsysteem. Hierdoor word je sneller ziek, voelt jij je zwakker, voelt sneller pijn, …
Slaapproblemen: Niettegenstaande we erg vermoeid zijn, hebben we vaak last met slapen wanneer we onder constante stress staan. Dit komt omdat het de hersenen bezig houdt. Het lichaam bevindt zich in grote staat van alertheid op mogelijk gevaar en je komt moeilijk tot rust. Van daaruit ondervinden we vaak problemen met inslapen of doorslapen wanneer we onder stress staan.
Eetproblemen: vaak wordt een knoop of blok in de maag ervaren. Dit komt omdat het stresszenuwstelsel actief is en zo min mogelijk energie wilt steken in de spijsvertering. De maag en darmen worden minder actief met maagpijn of darmproblemen zoals diarree of constipatie tot gevolg.
Hartkloppingen: Doordat het lichaam klaar moet zijn om te vechten of te vluchten, zal je hart sneller gaan kloppen. Ook de spieren spannen zich op om een topprestatie te kunnen leveren. Wanneer je geen gevolg geeft aan deze lichamelijke signalen, blijven deze functies in werking met hartkloppingen en pijnlijke spieren tot gevolg.

Psychische symptomen (voelen)

Zich voortdurend gespannen voelen: Doordat het lichaam en geest alert zijn op gevaar, kan het zijn dat je een voortdurende spanning ervaart. Je kunt moeilijk rust vinden en raakt lichamelijk of geestelijk oververmoeid of overspannen. Wanneer je voor langere tijd oververmoeid of overspannen bent, kan dit leiden tot een burn-out.
Prikkelbaar: Vanuit het fight mechanisme dat in werking is getreden, ben je vlugger klaar om te vechten of agressief te reageren. Van daaruit ben je meer prikkelbaar, sneller geïrriteerd, ervaar je meer ergernissen … Ook zijn de hersenen meer gefocust op negatieve gebeurtenissen waardoor je positieve zaken in een bepaalde situatie minder gaat opmerken.
Huilbuien of zich neerslachtig voelen: Door vermoeidheid, uitputting, het verminderd vermogen om helder na te denken en de negatieve focus, ga jij je vaker ongelukkig, onzeker en angstig voelen.
Minder of niet meer genieten van het leven: Door het mechanisme en de gevolgen van stress is het moeilijker om plezier te hebben in het leven. Je voelt je ongelukkig, somber, zonder energie, piekert veel, hebt geen zin of je bent te vermoeid om dingen te ondernemen enz.
Minder zelfvertrouwen: Stress heeft ook invloed op de ontwikkeling van je zelfbeeld. Door zijn uitdijende karakter gaat het op steeds meer levensdomeinen een impact hebben. Je kan minder aan, nadenken en leren gaat moeilijker, je hebt minder vat op het onder controle houden van je emoties enz. Hierdoor ervaar je soms mislukkingen of falen waardoor je zelfvertrouwen een deuk krijgt. Doordat je meer geprikkeld en onrustig bent, heeft het ook invloed op relaties die daardoor kunnen verwateren of negatief beïnvloed worden. Dit alles kan na een tijdje het gevoel geven van ‘niets meer waard te zijn’.
Sociale isolatie: Door een gebrek aan energie, wisselend humeur, sombere gevoelens, een gebrek aan zelfvertrouwen enz. kan het zijn dat jij je meer en meer gaat afzonderen. Hierdoor worden negatieve gevoelens en een negatief beeld over jezelf nog meer versterkt.

Cognitieve symptomen (denken)

Toename van fouten en verlaagd prestatieniveau: Doordat de denkende hersenen mee gebruikt worden bij het in stand houden van het systeem, ga je na verloop van tijd meer fouten maken, minder presteren enz. Hierdoor kan faalangst en een negatief zelfbeeld ontstaan.
Concentratieproblemen: De hersenen zijn volledig gefocust op dit gevoel en kunnen hierdoor moeilijk met andere dingen bezig zijn. Ze fixeren zich op mogelijk gevaar en bijten zich hier in vast. Daarnaast ben je ook meer vermoeid door de lichamelijke uitputting. Zo heb je minder capaciteit over om na te denken over mogelijke oplossingen, creatief te denken, kan je moeilijker je gedachten ergens bijhouden enz.
Geheugenproblemen: Door de verminderde concentratie, vermoeidheid en andere is het normaal dat je moeite hebt met het onthouden en leren van nieuwe dingen. Ook kan je vaak minder goed dingen herinneren. Dit omdat de hersenen overbelast zijn met het in stand houden van het stressmechanisme.
Piekeren: De hersenen en gedachten zijn constant bezig en gaan in overdrive. Ze zijn continu op zoek naar mogelijke oplossingen en omdat het vermogen tot creatief denken is aangetast, herhalen ze steeds weer dezelfde opties. Dit alles zonder positief resultaat.
Besluiteloosheid: Door piekergedachten, verminderd zelfvertrouwen, verminderd vermogen tot het vinden van oplossingen leidt langdurige stress vaak tot besluiteloosheid en twijfels.

Zit stress tussen de oren?

Zoals je hierboven kunt lezen, wordt stress aangestuurd door een mechanisme in de hersenen. Dus van daaruit kunnen we zeggen: ja – het zit tussen de oren.

Gezien het feit dat het mechanisme vooral in gang wordt gezet door het onbewuste brein, net zoals de ademhaling, spijsvertering enz onbewust wordt aangestuurd, stel ik liever dat het tussen de onbewuste oren zit. Het is de kunst om de onderliggende mechanismen en opnieuw bewust te maken.

Vanuit die context wordt bij stressklachten ook wel eens van psychosomatische klachten gesproken. Dit zijn klachten die geen lichamelijke oorzaak hebben. Ze worden veroorzaakt door het brein of de psyche.

Stress heeft van daaruit niets te maken met zwak zijn. Er zijn miljoenen mensen over de hele wereld die er last van hebben. Doordat het deels vanuit de overerving in de genen zit, is het een normaal verschijnsel van de natuur. In onze huidige maatschappij heeft ze echter een andere betekenis en minder functie gekregen.

Kan het zijn dat iemand gevoeliger is voor het ontwikkelen van stress?

Iedereen is vatbaar voor stress. Tezelfdertijd blijkt uit onderzoek dat ongeveer 15-20% van de bevolking een gevoeliger of meer kwetsbaar zenuwstelsel heeft en van daaruit meer vatbaar is voor het ontwikkelen van stressgevoelens. Dit komt omdat de hersenen dan sneller en anders reageren op prikkels vanuit de omgeving. Mensen met een gevoeliger zenuwstelsel worden ook wel eens hoogsensitief genoemd (HSP of highly sensitive person).

Aan de genetische aanleg kunnen we niets veranderen, wat we wel in de hand hebben is de manier waarop we met stressvolle situaties omgaan. Deze manier van omgaan met stress wordt ook wel eens ons copingmechanisme genoemd.

Iedere persoon heeft een bepaalde draagkracht en draaglast.

Draaglast is de last die we ervaren bij het voorkomen van bepaalde gebeurtenissen. Wanneer er veel op ons afkomt bv overlijden, relatiebreuk, te hoge werkdruk…. wordt de draaglast verhoogt.

Onze draagkracht is wat we aankunnen, hoeveel we kunnen dragen binnen een moeilijke situatie. Dit is afhankelijk van een aantal factoren:

Genetische aanleg: of je al dan niet een meer kwetsbaar zenuwstelsel hebt
Omgevingsfactoren: of je al dan niet positieve steun uit je omgeving ervaart
Je manier van in het leven staan: De manier waarop je naar situaties kijkt erover denkt en je manier van handelen.

Iedere persoon heeft een andere balans in draagkracht versus draaglast. Dus wat voor de ene te veel is, kan voor een ander nog goed te dragen zijn. Ook is deze balans constant in beweging door situaties van buitenaf. Wanneer je draaglast voor een korte periode hoog is, is dit niet meteen een probleem. Dit wordt het wel wanneer je de balans niet meer opnieuw in een gezond evenwicht krijgt. Het in evenwicht brengen van deze balans wordt mede bepaald door je draagkracht.

Helpt medicatie tegen stress?

Nee, medicatie helpt niet om stress op te lossen. Het kan je wel helpen met bv inslapen of doorslapen, het afvlakken van lichamelijke symptomen enz. Medicijnen kunnen een goede tijdelijke oplossing zijn wanneer je plots wordt overspoeld door emoties welke je zelf op dat ogenblik niet kunt controleren. Dit kan bv optreden na verlies van een dierbare. Op lange termijn kan echter gewenning en afhankelijkheid optreden.

Medicijnen doen enkel aan symptoombestrijding, je leert niet luisteren naar je lichaam en met je klachten omgaan of de onderliggende oorzaak ervan op te lossen. Ook wordt vaak een verergering van klachten vastgesteld na het stoppen van de medicatie.

Helpen verslavende middelen tegen stress?

Middelen zoals alcohol, nicotine, cafeïne, drugs of andere helpen niet om stress te doen dalen. Zij kunnen, net als medicatie, een tijdelijke vermindering van de symptomen in de hand werken.

Ze leren je niet met stressgevoelens omgaan waardoor deze niet zullen verminderen.

Daarnaast treedt ook gewenning op. Het risico bestaat dat je telkens grotere hoeveelheden van een middel dient te gebruiken om de symptomen te onderdrukken. Hierdoor verhoogt het risico op verslaving zonder dat de stressklachten worden opgelost.

Wat helpt wel om mijn stress te behandelen?

Om erger te voorkomen is het goed zo snel mogelijk te handelen bij het optreden van de eerste symptomen van ongezonde stress. Indien je niet goed naar je lichaam luistert, zal het zijn signalen versterken met een chronisch gevolg. Door het tijdig aanpakken van negatieve stressgevoelens kan je voorkomen dat je in een vicieuze cirkel terecht komt en hiermee erger voorkomen.

Wanneer je last hebt van gevoelens van negatieve stress is het belangrijk op zoek te gaan naar wat je lichaam juist wilt zeggen. Wat is de onderliggende oorzaak van deze gevoelens? Vanuit deze conclusie kan je op zoek gaan naar oplossingen. Gezien het, in deze fase, soms moeilijk is helder na te denken, kan coaching helpend zijn bij het aanpakken van ongezonde stress.

Wil je graag samen op weg?

Yoeka biedt oplossingsgerichte therapie voor kinderen (vanaf 7 jaar), jongeren en volwassenen bij angst- en stress gerelateerde klachten. En loopbaanbegeleiding met loopbaancheques erkend door VDAB.

Plan een afspraak

Vragen?

Heb je nog vragen, neem dan gerust contact op via onderstaand formulier. Of stel ze aan Charlotte de mot onze chatbot.