8 basis emoties bij kinderen (2020)

Emotieregulatie bij kinderen

Net als volwassenen ervaren kinderen verschillende emoties. In totaal onderscheiden we 8 basisemoties, zijnde: verdriet, angst, woede, vreugde, schaamte, liefde, walging en verbazing. 

Wisselende emoties bij kinderen

Gedurende de dag wisselen deze gevoelens zich steeds af. Dat is heel normaal en eigen aan de mens. 

Bij kinderen kunnen emoties soms heel snel wisselen. Zo kunnen ze het ene moment erg vrolijk zijn, waarop ze plots boos of angstig worden. Hiervoor is voor ons volwassenen niet altijd een aanleiding aan te duiden of soms vinden we de reactie niet in verhouding staan met het gedrag.

Het is normaal dat kinderen meer moeite hebben met het onder controle houden van hun emoties. Soms lijkt het wel of ze één ongecontroleerde brok emotie zijn. Dit komt omdat het gebied in de hersenen dat de emoties controleert pas rijp is rond de leeftijd van 25 jaar. Vanaf dan zijn de hersenen pas helemaal volgroeid en klaar om emoties onder controle te houden.

Al is het feit dat de hersenen nog moeten groeien geen excuus om eventueel ongewenst gedrag te vertonen. Het is nuttig om tijdig te beginnen oefenen met het op een prettige manier uiten van emoties. De hersenen leren door herhaling. Dus hoe meer je iets oefent, hoe beter je hier in wordt. Wanneer je kind reeds op jonge leeftijd leert hoe het op een handige manier met zijn emoties kan omgaan, hoe makkelijker het op latere leeftijd zal zijn om zijn emoties op een fijne manier te uiten.

Gevoelens op een gepaste manier leren uiten

Soms kan het gebeuren dat kinderen hun gevoelens op een eerder onhandige manier uiten. Zo gaan ze bv slaan en schoppen als ze boos zijn, zich terugtrekken wanneer ze zich verdrietig voelen enz.

Van de 8 basis emoties zijn vooral angst, boosheid, verdriet en schaamte gevoelens welke wel eens een negatieve invloed kunnen hebben op kinderen. Ze zijn zoekende hoe ze hier op een handige manier mee om kunnen gaan. Wanneer ze een oplossing hebben gevonden die werkt in een bepaalde context, gaan ze dit gedrag herhalen.

Bijvoorbeeld: Stan* wordt wel eens gepest op school. Op een bepaald ogenblik slaat hij het andere kind vanuit impulsiviteit. Het andere kind schrikt hier zo van dat het in de toekomst ervan afziet om Stan nog te pesten. Omdat het een goede oplossing blijkt voor het probleem waar Stan mee te maken had, is de kans groot dat hij dit gedrag in de toekomst verder gaat herhalen.

Wanneer kinderen hun gevoelens op een onhandige manier uiten, is het belangrijk dat ze tijdig leren om op zoek te gaan naar andere oplossingen die ook werken en handiger zijn dan de oplossing die ze op dat ogenblik reeds gevonden hebben.

Op zoek naar handige oplossingen

Binnen kindercoaching gaan we op zoek naar handvatten om kinderen te leren hun gevoelens op een andere of handige manier te uiten.

De zoektocht naar een onderliggend probleem kan soms een uitdaging zijn. Boosheid bijvoorbeeld kan veel onderliggende redenen hebben zoals angst, verdriet, honger…

Wanneer we zicht hebben op de onderliggende oorzaak of het probleem waarvoor het onhandige gedrag een oplossing is (zoals bv reactie op pestgedrag zoals hierboven in het voorbeeld), gaan we samen zoeken naar nieuwe oplossingen om met die gevoelens of dat probleem om te gaan. 

Vanaf het ogenblik dat we nieuwe oplossingen gevonden hebben die handiger zijn om met bepaalde gevoelens om te gaan, is het tijd om te gaan oefenen en te kijken wat werkt en haalbaar is binnen de gestelde context.

Ga je als ouder graag zelf op een positieve manier aan de slag samen met je kind? Probeer dan een keer de Kids Skills methode van Ben Furman. Hier ga je in 15 stappen ongewenste, onhandige gewoonten ombuigen naar ander gewenst en handiger gedrag.

Wil je graag samen op weg?

Ben je op zoek naar iemand die jou, of je kind, in zijn groeiproces kan ondersteunen? Neem dan eens een kijkje op de website van de praktijk en ontdek wat Yoeka voor jou kan betekenen. Of plan je afspraak voor een gesprek.

Yoeka biedt oplossingsgerichte therapie voor kinderen (vanaf 7 jaar), jongeren en volwassenen bij angst- en stress gerelateerde klachten. En loopbaanbegeleiding met loopbaancheques erkend door VDAB.

Plan een afspraak

Vragen?

Heb je nog vragen, neem dan gerust contact op via onderstaand formulier. Of stel ze aan Charlotte de mot onze chatbot.

    *Naam is fictief gekozen

    Van probleem naar wens: probleemgedrag bij kinderen (2020)

    Probleemgedrag bij kinderen is iets wat zich wel eens een keer kan voordoen. Vooral in de lagere school dienen kinderen nog veel te leren zoals sociale vaardigheden en het correct leren kanaliseren van de vele prikkels die dagelijks op ons afkomen.

    Soms kan dit zich wel eens uiten in onhandig of probleemgedrag waarbij kinderen last kunnen hebben van een woede uitbarsting, pestgedrag of het vernietigen van eigen of andermans spullen. 

    Via de 6 stappen van verantwoordelijkheid, die in dit artikel beschreven staan, kan jij je kind leren groeien naar meer gewenst gedrag en het opnemen van zijn verantwoordelijkheid binnen een situatie.

    Probleemgedrag bij kinderen

    Probleemgedrag is een redelijk sterke uitdrukking die een stempel kan drukken op een kind. Van daaruit spreek ik liever van onhandig gedrag omdat het kind nog niet geleerd heeft op een handige wijze met bepaalde emoties of situaties om te gaan. 

    Binnen het oplossingsgericht werken zetten we sterk in op krachten en oplossingen. Bij kinderen wordt een probleem gezien als een vaardigheid welke ze nog moeten leren. Iets wat ze nog onder de knie moeten krijgen. Van daaruit wordt samen gezocht naar manieren om met het ongewenste gedrag om te gaan.

    Dit wil echter niet zeggen dat bij de oplossingsgerichte benadering alles kan en mag. Mensen en ook kinderen dragen een verantwoordelijkheid voor de keuzes die ze maken en het gedrag dat ze vertonen. Het is bijvoorbeeld wel oké en normaal dat je af en toe eens boos bent. Je boosheid zorgt er echter niet voor dat de spieren van je arm zich gaan bewegen en jij iemand een duw of een tik geeft. Dit is gedrag dat jij zelf in de hand hebt en waarin je al spelend en lerend kan zoeken naar handige manieren om met boosheid om te gaan. 

    Dus we hebben altijd de mogelijkheid van een keuze over hoe we met onze gevoelens omgaan. 

    Wat als je kind ongewenst gedrag stelt?

    Probleemgedrag bij kinderen wordt binnen het oplossingsgericht kader, aanzien als de beste oplossing die het kind op dat ogenblik heeft die werkt. Niettegenstaande ze wel blijkt te werken, blijft een feit dat het een onhandige oplossing is, waarvoor we een betere dienen te zoeken.

    Hierin bevindt zich soms ook wel een moeilijkheid. Het kind heeft immers geleerd dat deze met zijn gedrag een gewenst resultaat kan bereiken en zal in eerste instantie misschien minder gemotiveerd zijn om nieuw gedrag te willen leren. 

    Door het stellen van  bepaald gedrag ervaart het kind soms bepaalde voordelen, waardoor het graag dit wil gedrag wil behouden om zo ook zeker te zijn van de voordelen die dit gedrag met zich meebrengt.

    In deze gevallen is het belangrijk te onderzoeken welk voordeel het kind haalt uit zijn gedrag en op welke manier we dit anders kunnen invullen.

    Indien het kind ongewenst gedrag stelt, is het belangrijk dat het leert zijn verantwoordelijkheid op te nemen. Dit kun je doen met het doorlopen van zes verschillende stappen van verantwoordelijkheid. 

    Deze stappen zijn geschikt zijn bij kinderen vanaf 7 jaar. Dit omdat ze vanaf deze leeftijd voldoende besef hebben van het eigen gedrag en de piekervaardigheden beginnen te ontwikkelen. Hierdoor zijn kinderen in staat na te denken over hun gedrag en de gevolgen hiervan voor anderen.

    De zes stappen van verantwoordelijkheid voor het ombuigen van probleemgedrag bij kinderen

    1. De eerste stap is het toegeven van de feiten. Hierdoor wordt het incident met het kind besproken op een neutrale wijze. Spreek steeds over wat het kind gedaan heeft, maak duidelijk dat dit ongewenst gedrag is en dat je samen naar een oplossing wilt zoeken.
    2. Help het kind begrijpen wat maakt dat zijn gedrag onaangepast was. De beste manier om kinderen spijt te laten voelen is ze te laten nadenken over de gevolgen van hun gedrag.
    3. Bedenk samen hoe het kind zich kan verontschuldigen. Wat het kan doen om sorry te zeggen. Het schrijven van een sorry brief is één van de mogelijke acties welk een kind kan ondernemen.
      1. Op de officiële website van Kids Skills vind je een handige hulp voor het schrijven van een sorry brief
      2. Ook de sorrybox is een handig hulpmiddel voor het schrijven van een sorry brief (ook voor de minder goede lezers)
    4. Indien er materiële schade is: bedenk dan samen hoe het kind deze schade kan herstellen. Bv door ze te compenseren, iets te doen voor de ander, …
    5. Denk samen na over hoe het kind dit gedrag in de toekomst kan vermijden, wat het een volgende keer anders kan doen. Schenk hierbij ook aandacht aan de manier waarop het kind deze belofte kan onthouden. Laat het kind beloven dat het hier mee aan de slag zal gaan.
    6. Stimuleer het kind om een nieuwe vaardigheid aan te leren zodat het volgende keer anders kan reageren in een soortgelijke situatie.

    Conclusie

    Het aanpakken van probleemgedrag bij kinderen vraagt tijd en doorzettingsvermogen van alle partijen. 

    Tracht tijdens de leerfase voldoende aandacht te besteden aan de positieve acties die van het kind uitgaan en deze sterk te bekrachtigen. Blijf daarnaast duidelijk en consequent in de verwachtingen die je hebt naar het kind toe.

    Wil je graag samen op weg?

    Ben je op zoek naar iemand die jou, of je kind, in zijn groeiproces kan ondersteunen? Neem dan eens een kijkje op de website van de praktijk en ontdek wat Yoeka voor jou kan betekenen. Of plan je afspraak voor een gesprek.

    Yoeka biedt oplossingsgerichte therapie voor kinderen (vanaf 7 jaar), jongeren en volwassenen bij angst- en stress gerelateerde klachten. En loopbaanbegeleiding met loopbaancheques erkend door VDAB.

    Plan een afspraak

    Vragen?

    Heb je nog vragen, neem dan gerust contact op via onderstaand formulier. Of stel ze aan Charlotte de mot onze chatbot.