Spreekangst bij kinderen doet zich meestal voor in vreemde situaties of bij vreemde personen. Het kan zijn dat je kind last ervaart bij het geven vaan een presentatie voor een groep of wanneer het dient te spreken in andere sociale situaties dan de thuissituatie.
Wat is spreekangst?
Spreekangst kan omschreven worden als een irreële angst om te spreken. Deze angst kan zich voordoen wanneer men moet spreken voor een groep. Dit wordt dan ook wel eens presentatieangst of podiumangst genoemd.
Anderzijds kan het zich eveneens voordoen tijdens 1 op 1 gesprekken, in gesprekken met familieleden of in kleine groepjes of andere contexten.
In sommige gevallen zal een kind helemaal dichtklappen tijdens een gesprek. Soms is het nog wel in staat om de situatie te hanteren ondanks het hoge stressgevoel dat op dat ogenblik aanwezig is.
Wanneer een kind last heeft van extreme spreekangst en slechts tegen 1 of een zeer beperkt aantal personen durft praten, spreken we ook wel eens van selectief mutisme. In dit geval praat het kind vaak enkel in zeer vertrouwde situaties waarin het zich sterk op zijn gemak voelt.
Vaak gaat spreekangst gepaard met een eerder introvert, verlegen karakter. Al hoeft verlegenheid bij kinderen niet perse te leiden tot spreekangst.
Spreekangst bij kinderen gaat vaak gepaard met fysieke of andere gewaarwordingen en verschillende gedachten welke het spreken in de weg staan.
Kenmerken van spreekangst bij kinderen
Veel kinderen of jongeren zijn wel eens zenuwachtig wanneer ze voor een groep dienen te spreken of in gesprek met onbekenden. Dat is normaal en ook dat dit gepaard gaat met gevoelens van stress.
In het geval van spreekangst, gaat deze angst het gedrag, denken en gevoelens van het kind beïnvloeden zodat het zijn groeiproces in de weg gaat staan. Ook doen deze signalen zich herhaaldelijk voor, vaak in meerdere situaties. Spreekangst wordt meestal pas een probleem wanneer het kind, of in sommige gevallen de omgeving, er last van krijgt.
In dat geval is het nuttig om te bekijken hoe het kind hier van los kan komen.
Hieronder vind je enkele signalen waaraan je spreekangst bij kinderen kunt herkennen.
- Kinderen zijn meer prikkelbaar, kortaf … een dag of paar dagen voor ze een presentatie dienen te geven. Dit gedrag verdwijnt terug wanneer de situatie achter de rug is.
- Kinderen gaan veel piekeren en hebben vaak twijfels over zichzelf
- In de klas of tijdens een gesprek proberen ze zich klein te maken om zich als het ware onzichtbaar te maken. Ook gaan ze oogcontact vermijden in de hoop niet aangesproken te worden.
- Wanneer ze toch dienen te spreken, gaan ze dichtklappen of soms krijgen ze een black out
- Voor of tijdens het praten hebben ze last van lichamelijke klachten zoals buikpijn, misselijkheid, trillen van handen of knikkende knieën, warm worden en het idee van makkelijk blozen of daadwerkelijk blozen, verandering van stemgeluid door het gevoel van een dichtgeknepen keel, …
- Ze trachten situaties waarin ze dienen te spreken te vermijden of uit te stellen
- …
Wanneer je een aantal van bovenstaande signalen herkent, is het waarschijnlijk dat je kind last heeft van spreekangst.
Spreekangst bij kinderen overwinnen
Vooreerst is het belangrijk om de angst bespreekbaar te maken en ze niet groter te maken dan ze is. Iedereen is wel eens bang daarom hoeft dit nog niet te betekenen dat er sprake is van spreekangst.
Wanneer de angst het kind in de weg staat, is het nuttig om geloof en vertrouwen te hebben in de kwaliteiten en het lerend vermogen van je kind. Spreekangst hoeft geen eeuwige blokkade te zijn.
Speek samen met het kind een klein, positief, realistisch, haalbaar, uitdagend doel af. Wat gaat het kind leren? dit kan bv zijn dat het kind wilt leren om nog moediger te worden tijdens het spreken.
Focus daarna vooral op de successen. Laat het kind ontdekken wat het doet dat reeds lukt en daag het uit om deze vaardigheden uit te breiden en toe te passen in andere contexten. De methode Kids Skills kan hierbij een handige leidraad zijn om te hanteren.
Tijdens het proces is het belangrijk om de focus te houden op het gewenste doel en de weg er naartoe. Het kind dient te ervaren dat het trots kan zijn op zichzelf en oké zijn met het feit dat de ene dag de andere niet is. Leren gaat altijd met vallen en weer opstaan. En telkens met kleine stapjes vooruit.
Wil je graag samen op weg?
Ben je op zoek naar iemand die jou, of je kind, in zijn groeiproces kan ondersteunen? Neem dan eens een kijkje op de website van de praktijk en ontdek wat Yoeka voor jou kan betekenen. Of plan je afspraak voor een gesprek.
Yoeka biedt oplossingsgerichte therapie voor kinderen (vanaf 7 jaar), jongeren en volwassenen bij angst- en stress gerelateerde klachten. En loopbaanbegeleiding met loopbaancheques erkend door VDAB.
Plan een afspraak
Vragen?
Heb je nog vragen, neem dan gerust contact op via onderstaand formulier. Of stel ze aan Charlotte de mot onze chatbot.